溪蟹科
外觀
溪蟹科![]() | |
---|---|
![]() | |
Potamon fluviatile | |
科學分類 ![]() | |
界: | 動物界 Animalia |
門: | 節肢動物門 Arthropoda |
亞門: | 甲殼亞門 Crustacea |
綱: | 軟甲綱 Malacostraca |
目: | 十足目 Decapoda |
亞目: | 抱卵亞目 Pleocyemata |
下目: | 短尾下目 Brachyura |
派: | 真短尾派 Eubrachyura |
亞派: | 異孔亞派 Heterotremata |
總科: | 溪蟹總科 Potamoidea |
科: | 溪蟹科 Potamidae Ortmann, 1896 |
亞科 | |
溪蟹科(學名:Potamidae)是短尾下目(螃蟹)溪蟹總科之下一個由淡水蟹組成的科級分類單元。本科包括超過650個物種,分屬接近100個屬[1]。按其第八片胸腹片(Thoracic sternite)的不同,我們大致可以分為兩個亞科[2][1]:
分類
[編輯]溪蟹亞科
[編輯]溪蟹亞科(Potaminae Ortmann, 1896)物種分佈於從環地中海(包括南歐、近東、中東到北非)、葉門索科特拉島往東到印度北部及緬甸,包括以下各屬[2]:
- 棘刺溪蟹屬 Acanthopotamon Kemp, 1918
- 阿氏溪蟹屬 Alcomon Yeo & Ng, 2007
- 喜山溪蟹屬 Himalayapotamon Pretzmann, 1966
- 葉刺溪蟹屬 Lobothelphusa Bouvier, 1917
- 擬刺溪蟹屬 Paratelphusula Alcock, 1909
- 溪蟹屬 Potamon Savigny, 1816
- 極樂島蟹屬 Socotra Cumberlidge & Wranik, 2002
- 假圓軸極樂島蟹 Socotra pseudocardisoma Cumberlidge & Wranik, 2002
- 索科特拉溪蟹屬 Socotrapotamon Apel & Brandis, 2000
- Socotrapotamon nojidense Apel & Brandis, 2000
- Socotrapotamon nojidensis Apel & Brandis, 2000
- Socotrapotamon socotrense (Hilgendorf, 1883)
近溪蟹亞科
[編輯]近溪蟹亞科(Potamiscinae Bott, 1970)主要在東亞及東南亞地區,包括[2]:
- Acartiapotamon Dai, 1999
- Allopotamon Ng, 1988
- 阿神蟹屬 Amamiku Naruse, Segawa & Shokita, 2004[3][4][5]
- 非擬溪蟹屬 Aparapotamon Dai & Chen, 1985
- Apotamonautes Dai & Xing, 1993
- 緊腹溪蟹屬 Artopotamon Dai & Chen, 1985
- Arquatopotamon Chu, Zhou & Sun, 2017
- Aspermon Yeo & Ng, 2007
- Badistemon Yeo & Ng, 2007
- Balssipotamon Dang & Ho, 2008
- Beccumon Yeo & Ng, 2007
- Bottapotamon Türkay & Dai, 1997
- 明溪蟹屬 Candidiopotamon Bott, 1967[6][4]
- Carpomon Tan & Ng, 1998
- Cerberusa Holthuis, 1979
- 中國溪蟹屬 Chinapotamon Dai & Naiyanetr, 1994
- Cryptopotamon Ng & Dudgeon, 1992
- 戴溪蟹屬 Daipotamon Ng & Trontelj, 1996
- Daipotamon minos Ng & Trontelj, 1996
- Dalatomon Dang & Ho, 2007
- 德曼蟹屬 Demanietta Bott, 1966
- Doimon Yeo & Ng, 2007
- Donopotamon Dang & Ho, 2005[7]
- Donopotamon haii Dang & Hô, 2005
- Dromothelphusa Naiyanetr, 1992
- Dromothelphusa longipes (A. Milne-Edwards, 1869)
- Eosamon Yeo & Ng, 2007
- Erebusa Yeo & Ng, 1999
- Esanpotamon Naiyanetr & Ng, 1997
- Flabellamon Ng, 1996
- 澤蟹屬 Geothelphusa Stimpson, 1858[4]
- 海南溪蟹屬 Hainanpotamon Dai, 1995
- Heterochelamon Türkay & Dai, 1997
- 華南溪蟹屬 Huananpotamon Dai & Ng, 1994
- Ibanum Ng, 1995
- Ibanum aethes Ng, 1995
- Ibanum bicristatum (De Man, 1899)
- Ibanum pilimanus Ng & Grinang, 2004
- 印支溪蟹屬 Indochinamon Yeo & Ng, 2007
- Inlethelphusa Yeo & Ng, 2007
- Insulamon Ng & Takeda, 1992
- Iomon Yeo & Ng, 2007
- 石溪蟹屬 Isolapotamon Bott, 1968
- 柔佛蟹屬 Johora
- Bott, 1966 Kanpotamon
- Ng & Naiyanetr, 1993 Kukrimon
- [[Yeo & Ng, 2007:
- Kukrimon cucphuongensis (Dang, 1975)]] Lacunipotamon
- Dai ''et al.'', 1975 Laevimon
- Yeo & Ng, 2005 Larnaudia
- Bott, 1966 Latopotamon
- Dai & Türkay, 1997 龍溪蟹屬 Longpotamon
- Shih, Huang & Ng, 2016 Lophopotamon
- Dai, 1999 Malayopotamon
- Bott, 1968 中溪蟹屬 Mediapotamon
- Türkay & Dai, 1997 Megacephalomon
- Yeo & Ng, 2007 Mindoron
- Ng & Takeda, 1992 閩溪蟹屬 Minpotamon
- Dai & Türkay, 1997 Minutomon
- Huang & Mao, 2014 南海溪蟹屬 Nanhaipotamon
- Bott, 1968 Neilupotamon
- Dai & Türkay, 1997 Nemoron
- [[Ng, 1996[8]
- Nemoron nomas Ng, 1996]] Neolarnaudia
- Türkay & Naiyanetr, 1986 新內溪蟹屬 Neotiwaripotamon
- Dai & Naiyanetr, 1994 Ovitamon
- Ng & Takeda, 1992 Parapotamonoides
- Dai, 1990 Parapotamon
- De Man, 1907 擬川蟹屬 Pararanguna
- Dai & G. X. Chen, 1985 小巧溪蟹屬 Parvuspotamon
- Dai & Bo, 1994 菲氏溪蟹屬 Phaibulamon
- [[Ng, 1992
- 纖足菲氏溪蟹 Phaibulamon stilipes Ng, 1992]] 披毛溪蟹屬 Pilosamon
- [[Ng, 1996
- 吉氏披毛溪蟹 Pilosamon guinotae Yeo & Naiyanetr, 2010
- 寮國披毛溪蟹 Pilosamon laosense (Rathbun, 1904)
- 沼澤披毛溪蟹 Pilosamon palustre (Rathbun, 1904)]] 平甲溪蟹屬 Planumon
- [[Yeo & Ng, 2007
- 交趾平甲溪蟹 Planumon cochinchinense (De Man, 1898)]] Planumon cochinchinense
- (De Man, 1898) 近溪蟹屬 Potamiscus
- Alcock, 1909 蒲登溪蟹屬 Pudaengon
- Ng & Naiyanetr, 1995 泰語溪蟹屬 Pupamon
- Yeo & Ng, 2007 黔溪蟹屬 Qianpotamon
- [[Dai, 1995
- 武陵黔溪蟹 Qianpotamon wulingense Dai, 1995]] 正方溪蟹屬 Quadramon
- [[Yeo & Ng, 2007
- 阿波正方溪蟹 Quadramon aborense (Kemp, 1913)
- 骨山正方溪蟹 Quadramon mooleyitense (Rathbun, 1904)
- 遺忘正方溪蟹 Quadramon obliteratum (Kemp, 1913)]] 萊氏溪蟹屬 Rathbunamon
- [[Ng, 1996
- 朱門雷萊氏溪蟹 Rathbunamon chumomrayense Do, Dang, Cao & Hoang, 2016
- 孔萊氏溪蟹 Rathbunamon lacunifer (Rathbun, 1904)]] 琉球蟹屬 Ryukyum
- [[Ng & Shokita, 1995[4]
- 八重山琉球蟹 Ryukyum yaeyamense (Minei, 1973)]] Setosamon
- [[Yeo & Ng, 2007
- Setosamon sakon Tan, Mendoza & Yeo, 2022[9]
- Setosamon somchaii (Ng & Naiyanetr, 1993)
- Setosamon ubon (Ng & Naiyanetr, 1993)]] 撣邦蟹屬 Shanphusa
- [[Yeo & Ng, 2007
- 棕撣邦蟹 Shanphusa browneana (Kemp, 1918)
- 短足撣邦蟹 Shanphusa curtobates (Kemp, 1918)
- 玉滿鄉撣邦蟹 Shanphusa ywarngan Ng & Whitten, 2017]] 華石蟹屬 Sinolapotamon
- Tai & Sung, 1975 華溪蟹屬 Sinopotamon
- Bott, 1967 柱溪蟹屬 Stelomon
- [[Yeo & Naiyanetr, 2000
- Stelomon erawanense (Naiyanetr, 1992)
- 北碧柱溪蟹 Stelomon kanchanaburiense (Naiyanetr, 1992)
- 霜點柱溪蟹 Stelomon pruinosum (Alcock, 1909)
- 探洛柱溪蟹 Stelomon tharnlod Yeo & Naiyanetr, 2000
- Stelomon turgidulimanus (Alcock, 1910)]] 斯氏蟹屬 Stoliczia
- Bott, 1966 來興溪蟹屬 Takpotamon
- [[Brandis, 2002
- 伽氏來興溪蟹 Takpotamon galyaniae (Naiyanetr, 2001)
- 美索來興溪蟹 Takpotamon maesotense (Naiyanetr, 1992)]] 小石溪蟹屬 Tenuilapotamon
- [[Dai et al., 1984
- 弓肢小石溪蟹 Tenuilapotamon inflexum Dai & Li, 1984
- 若水小石溪蟹 Tenuilapotamon joshuiense (Dai, Song, He, Cao, Xu & Zhong, 1975)
- 寬腹小石溪蟹 Tenuilapotamon latilum (Chen, 1980)]] 小溪蟹屬 Tenuipotamon
- [[Dai, 1990
- 白水小溪蟹 Tenuipotamon baishuiense Chen, 1993
- 華寧小溪蟹 Tenuipotamon huaningense Dai & Bo, 1994
- 盤溪小溪蟹 Tenuipotamon panxiense Chen, 1993
- 紫小溪蟹 Tenuipotamon purpura Dai, 1990
- 通海小溪蟹 Tenuipotamon tonghaiense Chen, 1993
- 新平小溪蟹 Tenuipotamon xinpingense Chen, 1993
- Yeo & Ng, 2007 地溪蟹屬 Terrapotamon
- [[Ng, 1986
- 阿氏地溪蟹 Terrapotamon abbotti (Rathbun, 1898)
- 艾波地溪蟹 Terrapotamon aipooae [10]
- 長指地溪蟹 Terrapotamon longitarsus Lheknim & Ng, 2016[11]
- Terrapotamon palian Ng & Naiyanetr, 1998
- 菲氏地溪蟹 Terrapotamon phaibuli Leelawathanagoon, Lheknim & Ng, 2010
- 童哇地溪蟹 Terrapotamon thungwa Promdam, Yeesin & Ng, 2017]] 泰蟹屬 Thaiphusa
- [[Ng & Naiyanetr, 1993,泰泉蟹屬
- 尖竹汶泰蟹 Thaiphusa chantaburiensis (Chuensri, 1973),莊他武里泰蟹
- 皇后泰蟹 Thaiphusa sirikit (Naiyanetr, 1992)
- 丹那沙林泰蟹 Thaiphusa tenasserimensis (De Man, 1898)]] 泰溪蟹屬 Thaipotamon
- [[Ng & Naiyanetr, 1993
- 公主泰溪蟹 Thaipotamon chulabhorn Naiyanetr, 1993
- 丹氏泰溪蟹 Thaipotamon dansai Ng & Naiyanetr, 1993
- 霍氏泰溪蟹 Thaipotamon holthuisi Naiyanetr & Yeo, 2010
- 隆告泰溪蟹 Thaipotamon lomkao Ng & Naiyanetr, 1993
- 暹羅泰溪蟹 Thaipotamon siamense (A.Milne-Edwards, 1869)
- 斯氏泰溪蟹 Thaipotamon smitinandi (Naiyanetr & Türkay, 1984)
- 瓦氏泰溪蟹 Thaipotamon varoonphornae Ng & Naiyanetr, 1993]] 內溪蟹屬 Tiwaripotamon
- Bott, 1970 香腸溪蟹屬 Tomaculamon
- [[Yeo & Ng, 1997
- 侏儒香腸溪蟹 Tomaculamon pygmaeus Yeo & Ng, 1997
- 束腰香腸溪蟹 Tomaculamon stenixys Yeo & Ng, 1997]] 毛肢溪蟹屬 Trichopotamon
- [[Dai & Chen, 1985
- 大理毛肢溪蟹 Trichopotamon daliense Dai & Chen, 1985
- 錫金毛肢溪蟹 Trichopotamon sikkimense (Rathbun, 1905)
- 祥雲毛肢溪蟹 Trichopotamon xiangyunense Naruse, Yeo & Zhou, 2008]] 淺胸溪蟹屬 Vadosapotamon
- [[Dai & Türkay, 1997
- 沈氏淺胸溪蟹 Vadosapotamon sheni (Dai & Chen, 1990)]] 越南溪蟹屬 Vietopotamon
- [[Dang & Ho, 2002
- 阿雷越南溪蟹 Vietopotamon aluoiense Đăng & Hồ, 2002
- 普鑾越南溪蟹 Vietopotamon phuluangense (Bott, 1970)]] 絨毛溪蟹屬 Villopotamon
- [[Đăng & Hồ, 2003
- Villopotamon guangdongense Dai & Tuerkay, 1997
- 囊泡蟲絨毛溪蟹 Villopotamon klossianum (Kemp, 1923)
- 圓形絨毛溪蟹 Villopotamon sphaeridium (Kemp, 1923)
- 邰氏絨毛溪蟹 Villopotamon thaii Đăng & Hồ, 2003]] Xestomon
- [[Ng, 2021
- Xestomon tacu Ng, 2021]] 亞熱溪蟹屬 Yarepotamon
- Dai & Türkay, 1997 粵北溪蟹屬 Yuebeipotamon
- [[Huang, Shih & Mao, 2016
- 灰岩粵北溪蟹 Yuebeipotamon calciatile Huang, Shih & Mao, 2016[12]]] 粵西溪蟹屬 Yuexipotamon
- Huang & Mao, 2014,為''Yarepotamon'' Dai & Türkay, 1997的異名
亞科未定
[編輯]- Nakhonsimon Promdam, Nabhitabhata & Ng, 2014
- Nakhonsimon ramromensis Promdam, Nabhitabhata & Ng, 2014[13]
- 幽靈溪蟹屬 Phasmon Huang, Ahyong & Shih, 2020
- 盲眼幽靈溪蟹 Phasmon typhlops Huang, Ahyong & Shih., 2020
- 黔桂溪蟹屬 Qianguimon Huang, 2018
- Ruiyupotamon Wang, Zhang & Sun, 2020
- 半圓溪蟹屬 Semicirculara Chu, Wang & Sun, 2018
- 毛顎溪蟹屬 Steosamon Yeo & Ng, 2007
- 索科特拉溪蟹屬 Socotrapotamon Apel & Brandis, 2000
- Teoswamon Mao & Huang, 2020
- 學士潮汕溪蟹 Teoswamon scolasticum Mao & Huang, 2020
- Thelpheusa Latreille, 1819
- Thelpheusa indica Latreille, 1825
- 塔普溪蟹屬 Thampramon Ng & Vidthayanon, 2013 * 同氏塔普溪蟹 Thampramon tonvuthi Ng & Vidthayanon, 2013[14]
- 卷溪蟹屬 Tortomon Huang, Wang & Shih, 2020
- 越東蟹屬 Vietorintalia Dang, 2011
參考文獻
[編輯]- ^ 1.0 1.1 De Grave, Sammy; Pentcheff, N. Dean; Ahyong, Shane T. A classification of living and fossil genera of decapod crustaceans (PDF). Raffles Bulletin of Zoology. 2009,. Suppl. 21: 1–109 [2018-02-08]. (原始內容 (PDF)存檔於2010-03-31) (英語).
- ^ 2.0 2.1 2.2 Yeo, Darren C. J.; Ng, Peter L. K. Recognition of two subfamilies in the Potamidae Ortmann, 1896 (Brachyura, Potamidae) with a note on the genus Potamon Savigny, 1816. Crustaceana. 2004, 76 (10): 1219–1235. doi:10.1163/156854003773123456 (英語).
- ^ 施習德. 奄美阿神蟹 Amamiku amamensis (Minei, 1973). [2018-02-06]. (原始內容存檔於2020-02-20) (中文(繁體)及英語).
- ^ 4.0 4.1 4.2 4.3 施習德. 日本 (含琉球) 之淡水蟹類. 2016 [2018-02-08]. (原始內容存檔於2020-05-07) (中文(繁體)及英語).
- ^ Naruse, T.; Segawa, R.; Shokita, S. Amamiku, a new. genus for the true freshwater crab, Candidiopotamon amamense Minei, 1973 (Decapoda: Brachyura: Potamidae), from. the central Ryukyu Islands, Japan.. Zootaxa. 2004.
- ^ 施習德. Candidiopotamon rathbunae (De Man, 1914) 拉氏明溪蟹. 2016 [2018-02-08]. (原始內容存檔於2020-02-19) (中文(繁體)及英語).
- ^ Đăng, N. T., & Hồ, T. H. (2005). One new genus and two new species of potamid freshwater crabs from the southern part of Vietnam [in Vietnamese]. Tap Chi Sinh Hoc [= Journal of Biology], 27(1): 1–7. https://www.marinespecies.org/aphia.php?p=sourcedetails&id=382913 (頁面存檔備份,存於網際網路檔案館)
- ^ Ng, P. K. L. (1996). Nemoron nomas, a new genus and new species of terrestrial crab (Crustacea, Decapoda, Brachyura, Potamidae) from central Vietnam. Raffles Bulletin of Zoology, 44(1): 29–36. https://www.marinespecies.org/aphia.php?p=sourcedetails&id=354238 (頁面存檔備份,存於網際網路檔案館)
- ^ Zhi Wan Tan, Jose Christopher E. Mendoza and Darren C. J. Yeo. 2023. Description of A New Species of Setosamon Yeo & Ng, 2007 (Decapoda: Brachyura: Potamidae) from Sakon Nakhon Province, northeastern Thailand. RAFFLES BULLETIN OF ZOOLOGY. 70: 572–579
- ^ Peter K.L. Ng (1986) Terrapotamon gen. nov., a new genus of freshwater crabs from Malaysia and Thailand, with description of a new species, Terrapotamon aipooae sp. nov. (Crustacea: Decapoda: Brachyura: Potamidae), Journal of Natural History, 20:2, 445-451, DOI: 10.1080/00222938600770341
- ^ Vachira Lheknim and Peter K.L. Ng. 2016. A New Species of Long-legged Terrestrial Terrapotamon Ng, 1986 (Crustacea: Brachyura: Potamidae) from Limestone Formations in Satun, southern Thailand. Zootaxa. 4200(1); 143–152. DOI: 10.11646/zootaxa.4200.1.6
- ^ Chao Huang, Hsi-Te Shih and Si Ying Mao. 2016. Yuebeipotamon calciatile, A New Genus and New Species of Freshwater Crab from southern China (Crustacea, Decapoda, Brachyura, Potamidae). ZooKeys. 615: 61-72. DOI: 10.3897/zookeys.615.9964
- ^ Rueangrit Promdam, Jaruwat Nabhitabhata & Peter K. L. Ng. 2014. Nakhonsimon ramromensis, A New Genus and Species of Freshwater Crab (Crustacea: Decapoda: Brachyura: Potamidae) from Nakhon Si Thammarat, Peninsular Thailand. Raffles. Bull. Zool. 62: 496–500.
- ^ Ng, P.K.L. and Vidthayanon, C, 2013. Thampramon tonvuthi, a new genus and new species of cavernicolous crab (Crustacea: Decapoda: Brachyura: Potamidae) from Thailand. Zootaxa. 3652 (2): 265-276.