跳转到内容

2025年波兰总统选举

本页使用了标题或全文手工转换
维基百科,自由的百科全书
2025年波兰总统选举

← 2020 2025年5月18日(首轮投票)
2025年6月1日(次轮投票)
2030 →
已登记选民29,252,340
投票率67.31%( 2.80%,首轮)
 
Karol Nawrocki (2025).jpg
EPP Congress Bucharest - Day 1 IMG 8903 (53571547784) (cropped).jpg
候选人 卡罗尔·纳夫罗茨基 拉法乌·恰斯科夫斯基
政党 无党籍[a] 公民纲领
政党联盟 联合右翼英语United Right (Poland) 公民联盟英语Civic Coalition (Poland)
首轮 5,790,804
(29.54%)
6,147,797
(31.36%)
次轮 10,606,877
(50.89%)
10,237,286
(49.11%)


选前波兰总统

安杰伊·杜达
无党籍[b]

当选波兰总统

卡罗尔·纳夫罗茨基
无党籍[a]

2025年波兰总统选举于5月18日举行首轮选举,第二轮选举预计于6月1日举行,时任总统安杰伊·杜达不得连任。主要候选人包括公民纲领拉法·特扎斯科夫斯基法律与公正党支持的独立候选人卡罗尔·纳夫罗茨基[1]

背景

[编辑]

2020年总统大选

[编辑]
安杰伊·杜达于2020年8月6日参与总统就职典礼(左)与其官方肖像(右)

2020年波兰总统选举时,第二轮投票由时任总统、前法律与公正党(以下简称法律党)党员安杰伊·杜达当选。他击败了来自公民联盟英语Civic Coalition (Poland)华沙市长拉法·佐萨斯科斯基,以51.03%的得票率当选,投票率则为68.18%。此次第二轮选举中,两位候选人之间的得票差距是波兰总统直选历史上最小的一次。[2]

2023年议会选举

[编辑]
第三届图斯克政府英语Third Cabinet of Donald Tusk(左)与现任总理唐纳·图斯克(右)

2023年波兰议会选举中,投票率大幅上升,达到74%,相较于2019年的61%有明显提升。这是第三共和国以来全国性选举中最高的投票率纪录。

在选举结果方面,由法律党所主导的联合右翼英语United Right (Poland)联盟(以下简称右翼联盟)再次取得最高票数,然而成绩不如四年前,因此失去了在众议院的多数席位。

签署联合政府协议的各个党魁,从左到右:
希蒙·霍沃夫尼亚 (第三条道路-波兰2050英语Poland 2050)
瓦迪斯瓦夫·科西尼亚克-卡梅什 (第三条道路-波兰人民党)
唐纳·图斯克 (公民联盟英语Civic Coalition (Poland)-公民纲领)
沃齐米日·恰扎斯蒂英语Włodzimierz Czarzasty (新左翼)
罗伯特·别德龙 (新左翼)。

多数联盟由先前的在野党组成,包括公民联盟(以公民纲领为核心)、第三条道路(由波兰2050英语Poland 2050波兰人民党组成,以下简称第三联盟)以及左翼联盟(以新左翼为核心),席次达到242席。并由公民纲领主席唐纳·图斯克出任总理。

成为国会在野党的包括右翼联盟、自由与独立联盟(以下简称联盟党)以及库基兹15英语Kukiz'15。虽然库基兹15的议员是以法律党名义当选,但随后另组议员团,并于2024年成立“自由共和党英语Free Republicans”议会党团(以下简称共和党)。

在这两年中,图斯克纵使担任总理,在国会也是以绝对多数来执政,但站在反对党立场的时任总统杜达经常使用总统否决权让内阁的法案无法通过,因为其联合政府并未掌握足够席次(需达276票)以推翻总统的否决权。因此此次总统选举被认为是解决图斯克政府执政困境,并决定亲欧路线的关键。[3]

2024年,一起党也转为反对党,该党因内部分裂而退出左翼联盟党团,成立了自己的议员小组。到了2025年,自由与独立联盟亦出现分裂,其中波兰王室联盟的议员退出其国会党团。

经济政策

[编辑]

自联合政府上台以来,图斯克内阁便著手推动经济自由化政策,包括放宽管制、削减社会福利支出,并力求预算平衡。2025年2月,图斯克邀请亿万富豪拉法乌·布若斯卡英语Rafał BrzoskaGoogle执行长桑达尔·皮查伊,图斯克提议重用布若斯卡,引发媒体将其称为“波兰的伊隆·马斯克”。[4]共同参与推动波兰经济的放松管制与劳动法改革。[5][6][7]此外,他也因与皮查伊签订投资协议,被指控使Google垄断了波兰人工智慧产业。[8]

社会政策

[编辑]

执政联盟主要由中间派或略偏右的政党组成,惟新左翼亦为联合内阁一员,其主张之一为推动堕胎除罪化。该提案于2024年7月在众议院遭到否决。由于人民党内部有大批议员表达反对立场,导致最终表决结果为218票反对、215票支持,提案未能通过。[9]

医疗政策

[编辑]

2024年4月4日,众议院以微弱差距(213票赞成、190票反对)通过一项法案,决议调降健康保险费波兰语Ubezpieczenie zdrowotne w Polsce。此提案获得公民联盟英语Civic Coalition (Poland)以及第三联盟的支持,而右翼联盟英语United Right (Poland)、新左翼与一起党则表达反对,联盟党大多选择弃权。[10]

尽管波兰公共医疗体系问题严重[11],此项改革却仅针对企业主下调保费[12][13],引发左派强烈反弹,尤其是一起党的国会议员,他们批评政府企图削弱乃至私有化公共医疗服务。[14] 最终,总统杜达于5月6日否决该项保费调降法案。[10]

总统候选人

[编辑]
2025年4月23日国家选举委员会英语National Electoral Commission (Poland)关于定于2025年5月18日举行的选举的波兰共和国总统候选人的公告,在华沙北普拉加区市政厅前的广告杆上公布。

根据2011年1月5日通过的《选举法典波兰语Kodeks wyborczy》第296条之规定,欲参选波兰共和国总统者,须由至少十万名具备众议院选举权的公民提名。正式的提名应由支持候选人的选举委员会提出,该委员会须在获得候选人书面同意后方可成立。选举委员会的组成人数不得少于十五人。

在收集到至少一千名具选举权公民的支持签名后,该委员会即可向国家选举委员会英语National Electoral Commission (Poland)申请登记注册。

选举委员会

[编辑]

在总统候选人提名程序中,首要步骤为成立并登记个别候选人的选举委员会。根据规定,候选人须于2025年3月24日之前,向国家选举委员会提交成立选举委员会的通知。

截至期限,共有53份成立选举委员会的通知送达国家选举委员会。经审查后,国家选举委员会接受了其中44份,另有9份因不符规定而遭驳回。

候选人

[编辑]

下一阶段为登记波兰共和国总统候选人。此一程序由国家选举委员会负责办理,仅针对于2025年4月4日之前,提交至少十万名公民支持签名的选举委员会。

最终,共有13位候选人成功完成登记,成为正式的总统候选人。

本次大选第一轮共计有13位候选人,与1995年总统大选英语1995 Polish presidential election并列为波兰历来候选人最多的一届。

人物 出身年月/地点 竞选标志 职位 政党 支持
Artur Bartoszewicz 2025 HQ (cropped).jpg
阿图尔·巴托谢维奇英语Artur Bartoszewicz
1974年1月18日51岁)
波德拉谢省
苏瓦乌基
华沙经济大学社会经济学学院讲师 无党籍[15]
Konferencja - Ustawa mieszkaniowa Lewicy - Bezpieczny senior - 08.05.2025 (08) (Biejat cropped).jpg
玛格达莲娜·比亚特英语Magdalena Biejat
1982年1月11日43岁)
马佐夫舍省
华沙
参议院副议长 (2023–现在)
众议员 (2019–2023)
参议员 (2023–现在)
无党籍 左翼联盟
Grzegorz Braun MEP (2024).jpg
格热戈日·布劳恩英语Grzegorz Braun
1967年3月11日58岁)
库亚维滨海省
托伦
波兰王室联盟党魁 (2019–现在)
众议员 (2019–2024)
欧洲议会议员 (2024–现在)
2015 年总统选举候选人
波兰王室联盟 新右翼国会英语Congress of the New Right[19]
科尔温党[19][c]
波兰民族复兴[20]
脱欧党英语PolExit (political party)[21]
真正的欧洲运动英语Real Europe Movement[22]
Szymon Hołownia 31 10 2024 (cropped5).jpg
希蒙·霍沃夫尼亚
1976年9月3日48岁)
波德拉谢省
比亚维斯托克
众议院议长 (2023–现在)
众议员 (2023–现在)
波兰2050英语Poland 2050党魁 (2021–现在)
2020年总统选举候选人
波兰2050英语Poland 2050 第三条道路
Marek Jakubiak 2019 (cropped).jpg
马雷克·雅库比亚克英语Marek Jakubiak
1959年4月30日66岁)
马佐夫舍省
华沙
共和党波兰语Federacja dla Rzeczypospolitej党魁 (2018–现在)
众议员 (2015–2019, 2023–现在)
2020年总统选举候选人
企业家
酿酒师
共和党波兰语Federacja dla Rzeczypospolitej 自由共和党英语Free Republicans
Maciej Maciak.jpg
马切伊·马西亚克英语Maciej Maciak
1970年8月30日54岁)
库亚维滨海省
夫沃次瓦费克
繁荣与和平运动英语Prosperity and Peace Movement党魁 (2023–现在)
记者
Youtuber
无党籍 繁荣与和平运动英语Prosperity and Peace Movement
Slawomir Mentzen 2023.jpg
斯瓦沃米尔·门岑英语Sławomir Mentzen
1986年11月20日38岁)
库亚维滨海省
托伦
新希望党英语New Hope (Poland)党魁 (2022–现在)
众议员 (2023–现在)
企业家
税务顾问
新希望党英语New Hope (Poland) 自由与独立联盟
Karol Nawrocki (2025).jpg
卡罗尔·纳夫罗茨基
1983年3月3日42岁)
滨海省
格但斯克
国家记忆研究院负责人 (2021–现在)
第二次世界大战博物馆馆长 (2017–2021)
格但斯克谢德尔采区英语Siedlce, Gdańsk议会主席 (2011–2017)
无党籍 联合右翼英语United Right (Poland)
波兰自卫队党英语Self-Defence of the Republic of Poland[26]
超越边界团结联盟英语United Beyond Boundaries[27]
Marsz ateistow 2023 - Joanna Senyszyn.jpg
乔安娜·塞尼辛英语Joanna Senyszyn
1949年2月1日76岁)
滨海省
格丁尼亚
众议员 (2001–2009, 2019–2023)
欧洲议会议员 (2009–2014)
记者
无党籍 民主左翼协会英语Democratic Left Association[28]
无党派人士英语Wojciech Papis[29]
Krzysztof Stanowski i Magdalena Biejat - 23.03.25 (54405349059) 01 (Stanowski cropped).jpg
克日什托夫·斯坦诺夫斯基英语Krzysztof Stanowski (journalist)
1982年7月21日42岁)
马佐夫舍省
华沙
记者
Youtuber
零频道英语Kanał ZeroKTS Weszło英语KTS Weszło的持有者
无党籍
EPP Congress Bucharest - Day 1 IMG 8903 (53571547784) (cropped).jpg
拉法乌·恰斯科夫斯基
1972年1月17日53岁)
马佐夫舍省
华沙
华沙市长(2018–现在)
公民纲领副党魁(2020–现在)
2020年总统选举候选人
公民纲领 公民联盟英语Civic Coalition (Poland)[30][31]
社民党[32]
民主联盟[33]
Marek Woch.jpg
马雷克·沃赫英语Marek Woch
1978年12月17日46岁)
卢布林省
卡科莱夫尼察英语Kąkolewnica
团结互助会英语Bezpartyjni Samorządowcy党魁 (2024–现在) 团结互助会英语Bezpartyjni Samorządowcy[34][d] 社会替代方案
波兰工党[36]
斯拉夫联盟英语Slavic Union (Poland)[36]
Adrian Zandberg Sejm 2020.jpg
阿德里安·赞德伯格英语Adrian Zandberg
1979年12月4日45岁)
丹麦
奥尔堡
一起党联合党魁 (2022–现在)
众议员 (2019–现在)
一起党

竞选过程

[编辑]
竞选活动中的候选人,从左到右,从上到下:新登巴纳夫罗茨基卢巴尔图夫赞德伯格英语Adrian Zandberg罗兹比亚特英语Magdalena Biejat克雷尼察布劳恩英语Grzegorz Braun、卢巴尔图夫的门岑英语Sławomir Mentzen梅莱茨霍沃夫尼亚克拉科夫佐萨斯科斯基
2025年5月18日首轮选举选票

2024年

[编辑]
  • 11月24日:右翼联盟英语United Right (Poland)支持国家记忆研究院主席纳夫罗茨基参选,尽管他未属任何政党,仍以无党籍身份接受提名。[40]
    消息曝光纳夫罗茨基在拳击生涯期间曾与未来罪犯有所接触后,引发外界对右翼联盟是否会撤换其候选人身分的猜测,也遭到反对派批评。[41]但民调显示,大多数人不认为他会被撤换。他最终仍以无党籍候选人身分进入第一轮选举,并陆续面对更多有关私生活的争议。[42]

2025年

[编辑]
  • 1月20日:选战期间,部分人认为佐萨斯科斯基立场“右转”。[50]他主张限制未工作的乌克兰难民福利,[51][52]法律党于国会提出法案以测试他的立场是否坚定。[53]
  • 2月13日:纳夫罗茨基获得与法律党合作的波兰最大工会“团结工联”背书,并承诺不提高退休年龄、维护最低工资标准。[55]
  • 3月2日:在法律党举行的党内大会上,纳夫罗茨基宣称此次总统大选是一次“拒绝图斯克总理”的公投,而这一论述也成为其整场选战的核心主轴之一。[56]
  • 4月16日:2025年3月,波兰奥莱希尼察一家医院进行了一起怀孕36周、胎儿具有先天缺陷的堕胎手术,引发社会强烈谴责与舆论风波。[58]右翼政治人物对此事件表达严厉批评。[59]总统杜达称此行为为“野蛮”,纳夫罗茨基则直言这是“谋杀”,并强调国家应扶助有残疾的儿童。[60]候选人布劳恩英语Grzegorz Braun因闯入该医院并强行限制为孕妇执行堕胎手术的妇产科医师人身自由数分钟,引发高度关注。[58]他声称自己是以议员身份进行“议会介入波兰语Interwencja poselska”,但此行为连同其他事件,最终导致他丧失欧洲议会议员豁免权。[61]
  • 4月26日:于罗兹举行的竞选大会上,纳夫罗茨基获总统杜达公开背书——这是杜达首次在本届选举中表态支持候选人持。[62][63]

民意调查

[编辑]

首轮

[编辑]
自2024年10月以来进行的民意调查

次轮

[编辑]
自2024年10月以来进行的民意调查

选举结果

[编辑]

第一轮

[编辑]

拉法·特扎斯科夫斯基获得31.36%的选票。卡罗尔·纳夫罗茨基获得29.54%。二人进入第二轮对决。




候选人 政党 首轮得票 次轮得票
得票数 % 得票数 %
卡罗尔·纳夫罗茨基 无党籍[e] 5,790,804 29.54 10,606,877 50.89
拉法乌·恰斯科夫斯基 公民联盟英语Civic Coalition (Poland)[f] 6,147,797 31.16 10,237,286 49.11
斯瓦沃米尔·门岑英语Sławomir Mentzen 自由与独立联盟 2,902,448 14.81
格热戈日·布劳恩英语Grzegorz Braun 波兰王室联盟[g] 1,242,917 6.34
希蒙·霍沃夫尼亚 第三条道路 978,901 4.99
阿德里安·赞德伯格英语Adrian Zandberg 一起党 952,832 4.86
玛格达莲娜·比亚特英语Magdalena Biejat 无党籍[h] 829,361 4.23
克日什托夫·斯坦诺夫斯基英语Krzysztof Stanowski (journalist) 无党籍 243,479 1.24
乔安娜·塞尼辛英语Joanna Senyszyn 无党籍[i] 214,198 1.09
马雷克·雅库比亚克英语Marek Jakubiak 自由共和党英语Free Republicans 150,698 0.77
阿图尔·巴托谢维奇英语Artur Bartoszewicz 无党籍 95,640 0.49
马切伊·马西亚克英语Maciej Maciak 无党籍[j] 36,371 0.19
马雷克·沃赫英语Marek Woch 团结互助会英语Bezpartyjni Samorządowcy 18,338 0.09
有效票 19,603,784 99.56 20,844,163 99.10
无效票 85,813 0.44 189,294 0.90
总票数 19,689,597 100.00 21,033,457 100.00
登记选民/投票率 29,252,340 67.31 29,363,722 71.63
资源:PKW (PKW)

注释

[编辑]
  1. ^ 1.0 1.1 得到法律与公正党支持
  2. ^ 法律与公正党党员
  3. ^ 科尔温党雅努什·科尔温-米克在从自由与独立联盟分裂后成立的政党。
  4. ^ Denounced by Lower Silesian branch of the party[35]
  5. ^ 支持政党:
    联合右翼英语United Right (Poland)波兰自卫队党英语Self-Defence of the Republic of Poland超越边界团结联盟英语United Beyond Boundaries
  6. ^ 支持政党:
    社民党民主联盟
  7. ^ 支持政党:
    新右翼国会英语Congress of the New Right科尔温党波兰民族复兴脱欧党英语PolExit (political party)真正的欧洲运动英语Real Europe Movement
  8. ^ 支持政党:
    左翼联盟
  9. ^ 支持政党:
    民主左翼协会英语Democratic Left Association无党派人士英语Wojciech Papis
  10. ^ 支持政党:
    繁荣与和平运动英语Prosperity and Peace Movement

参考来源

[编辑]
  1. ^ Marszałek Sejmu ogłosił datę wyborów prezydenckich [Marshal of the Sejm announced the presidential election day]. Polska Agencja Prasowa. 2025-01-08 [2025-01-12]. (原始内容存档于12 January 2025) (波兰语). 
  2. ^ Alternatywa Społeczna. Facebook. 2025-04-04 [2025-04-16]. 
  3. ^ 波蘭總統大選為何牽動整個歐洲. RFI. 2025-05-18. 
  4. ^ Tusk: Google może być częścią projektu deregulacji w Europie i Polsce. 2025-02-13 [2025-02-13]. 
  5. ^ Jaki kraj, taki Elon Musk, czyli Tuskowy trumpizm na miarę naszych możliwości. 2025-02-13 [2025-02-13]. 
  6. ^ "Polski Elon Musk", trzy razy słowo na "i" oraz energetyka. Co powiedział Donald Tusk?. 2025-02-10 [2025-02-13]. 
  7. ^ Rafał Brzoska jak Elon Musk wesprze rząd w deregulacji gospodarki. Donald Tusk mówi Żabką, chce uwolnić czas i zasoby przedsiębiorców. 2025-02-10 [2025-02-13]. 
  8. ^ Tusk ogłasza sukces. A naprawdę? Oddaje Google monopol na AI w Polsce. 2025-02-13 [2025-02-13]. 
  9. ^ Koalicja rządząca przegrała głosowanie w sprawie aborcji. Kto jak głosował?. 2024-07-12 [2025-02-13]. 
  10. ^ 10.0 10.1 Polish president vetoes cut to entrepreneurs' health insurance contribution. 2025-05-06 [2025-05-17]. President Andrzej Duda on Tuesday vetoed a government-backed bill that would have cut the health insurance contribution rate for self-employed entrepreneurs,... 
  11. ^ Andrzej Duda zdecydował w sprawie składki zdrowotnej. "Tego zabrakło". [2025-05-17]. 
  12. ^ Sejm przyjął obniżkę składki zdrowotnej. Lewica i PiS głosowały przeciwko. [2025-05-17]. 
  13. ^ Sejm przegłosował niższą składkę zdrowotną. Rządowy projekt uratowała... Konfederacja. [2025-05-17]. 
  14. ^ Polish left-wing candidates urge president to veto health contribution cut. [2025-05-17]. 
  15. ^ Artur Bartoszewicz kandyduje na prezydenta. Ogłosił 21 postulatów. polsatnews.pl (Polsat). 2025-02-02 [2025-02-10] (波兰语). 
  16. ^ Kędzierski, Robert. Magdalena Biejat kandydatką Nowej Lewicy w wyborach prezydenckich. money.pl (Wirtualna Polska). 2024-12-15 [2025-02-02] (波兰语). 
  17. ^ Wojciech Konieczny: PPS udziela pełnego poparcia Magdalenie Biejat w wyborach prezydenckich. pap.pl (Polish Press Agency). 2024-12-20 [2025-02-02] (波兰语). 
  18. ^ Witkowski (Lewica): Unia Pracy udziela poparcia Magdalenie Biejat w wyborach prezydenckich [Witkowski (Left): Labour Union lends its support to Magdalena Biejat in the presidential election]. PortalSamorządowy.pl. Polish Press Agency. 2 February 2025 [2 February 2025]. (原始内容存档于2 February 2025) (波兰语). 
  19. ^ 19.0 19.1 Zaręba, Michał. Grzegorz Braun może liczyć w Toruniu na wsparcie innych partii. "Nie boi się mówić prawdy" [Grzegorz Braun can count on the support of other parties in Toruń. "He is not afraid to speak the truth"]. Polskie Radio Pomorza i Kujaw. 4 February 2025 [3 March 2025]. (原始内容存档于3 March 2025) (波兰语). 
  20. ^ Polska Tylko Niepodległa!. [2025-05-17]. Podsumowując ten wątek: Narodowe Odrodzenie Polski rekomenduje tym, którzy zdecydują się wziąć udział w tzw. wyborach prezydenckich wybór Grzegorza Brauna. Spośród 13 kandydatów jest jedynym, który na niepodległość Polski patrzy – bez wątpienia szczerze – jak na wartość samą w sobie.  已忽略未知参数|trans-quote= (帮助)
  21. ^ [1]
  22. ^ [2]
  23. ^ Pierwsza taka sytuacja od 1990 r. PSL oficjalnie bez własnego kandydata. Business Insider (Ringier Axel Springer Polska). 2024-12-14 [2025-02-10] (波兰语). 
  24. ^ CentrumDlaPolski [@OficjalneCDP]. Marszałek [Sejmu] @szymon_holownia [Szymon Hołownia] startuje jako wspólny kandydat #TrzeciaDroga @nowePSL [🍀 PSL] 🍀 @PL_2050 [Polska 2050] 💛 👏👏👏 / @oficjalneCDP [CentrumDlaPolski] 🇵🇱 jako partia współtworząca klub parlamentarny @nowePSL [🍀 PSL] 🍀#TrzeciaDroga gratulujemy i życzymy powodzenia 🤞 [Marshal [of Sejm] @szymon_holownia [Szymon Hołownia] is running as joint #ThirdWay candidate @nowePSL [🍀 PSL] 🍀 @PL_2050 [Poland 2050] 💛 👏👏👏 / @oficjalneCDP [CentreForPoland] 🇵🇱 as the party co-founding the @nowePSL [🍀 PSL] parliamentary club 🍀#ThirdWay congratulations and good luck 🤞] (推文). 14 December 2024 [14 April 2025] –通过Twitter (波兰语).  quoting 🍀 PSL [@nowePSL]. 💥 To już #oficjalnie. Rada Naczelna zdecydowała: @szymon_holownia [Szymon Hołownia] z poparciem @nowePSL [🍀 PSL] w wyborach prezydenckich! / 🤝 Powodzenia, Panie Marszałku! ⤵️ [💥 It is now #officially. The Supreme Council has decided: @szymon_holownia [Szymon Hołownia] with the support of @nowePSL [🍀 PSL] in the presidential election! / 🤝 Good luck, Mr Marshal! ⤵️] (推文). 14 December 2024 [14 April 2025] –通过Twitter (波兰语). 
  25. ^ Poseł M. Ociepa: Karol Nawrocki ma wiarygodność. Rafał Trzaskowski to polityk ze skrajnie lewicową agendą. 2024-11-29 [2025-03-02]. 
  26. ^ Prokopczyk, Krzystof. Wybory Maj 2025 r.. 2025-05-16 (波兰语). 
  27. ^ Zjednoczeni Ponad Podziałami. Facebook. [2025-03-26]. Ci mądrzejsi i orientujący się w zagrożeniach dla Polski piszą albo mówią to co reprezentują Zjednoczeni Ponad Podziałami. Nie mamy wyboru, mimo słabej kampanii Nawrockiego musimy na Niego głosować . 
  28. ^ Cichy, Łukasz. Kandydaci na Prezydenta RP Grzegorz Braun i Sławomir Mentzen odwiedzą Krotoszyn. 2025-02-17 (波兰语). Do 14 lutego zgłoszono, aż 22 kandydatów. W kolejności alfabetycznej są to: Magdalena Biejat (Lewica), Grzegorz Braun (Konfederacja Korony Polskiej), Katarzyna Cichos (Platforma Rozwoju Polski), Szymon Hołownia (Polska 2050), Dawid Jackiewicz, Marek Jakubiak (Wolni Republikanie), Dominika Jasińska, Wiesław Lewicki (Normalny Kraj), Maciej Maciak (Ruch Dobrobytu i Pokoju), Eugeniusz Maciejewski (PIAST - Jedność Myśli Europejskich Narodów i Świata), Sławomir Mentzen (Konfederacja Wolność i Niepodległość), Karol Nawrocki (popierany przez Prawo i Sprawiedliwość), Wojciech Papis (Bezpartyjni), Joanna Senyszyn (Stowarzyszenie Lewicy Demokratycznej)... 
  29. ^ Poranne pasmo WP. Gośćmi prof. Joanna Senyszyn i Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, youtube.com/Wirtualna Polska News, 2025-04-16 [2025-04-16] 
  30. ^ Prawybory w Koalicji Obywatelskiej. Ogłoszono zwycięzcę [Civic Coalition primary. The winner has been announced]. TVN24. 23 November 2024 [9 January 2025]. (原始内容存档于27 November 2024) (波兰语). 
  31. ^ Orłowski, Marcin Jan. Rafał Trzaskowski zwycięzcą prawyborów w KO. Ogromna różnica w głosowaniu [Rafał Trzaskowski the winner of the KO [Civic Coalition] primary. Huge difference in the vote]. Polsat News. 23 November 2024 [9 January 2025]. (原始内容存档于24 November 2024) (波兰语). 
  32. ^ SDPL wspiera kampanię Rafała Trzaskowskiego. Social Democracy of Poland. [2025-03-03]. Takim kandydatem jest w naszym przekonaniu Rafał Trzaskowski. 
  33. ^ Stronnictwo Demokratyczne wyraziło poparcie dla Rafała Trzaskowskiego w wyborach. [2025-04-09]. 
  34. ^ Słowiński, Sebastian. Troje nowych kandydatów na prezydenta. Kim są osoby z dalszych szeregów? [Three new presidential candidates. Who are the people further down the ranks?]. Warszawa. Gazeta Wyborcza (Agora Spółka Akcyjna). 13 January 2025 [3 March 2025]. (原始内容存档于15 January 2025) (波兰语). 
  35. ^ Marek Woch odpowiada lokalnemu ruchowi. Opublikował wpis. [2025-04-19]. 
  36. ^ 36.0 36.1 Marek WOCH program wyborczy 2025. [2025-04-09]. 
  37. ^ Istel, Michał. Mentzen ruszył z kampanią,"łamiąc prawo"? Oto "szara strefa polskiej polityki". 3 September 2024 [14 December 2024]. 
  38. ^ Szymon Hołownia ogłosił decyzję w sprawie startu w wyborach prezydenckich. 13 November 2024 [27 May 2025]. 
  39. ^ Prawybory w PO. Trzaskowski ma konkurencję [Primary in PO [Civic Platform]. [Rafał] Trzaskowski has a competitor [Radosław Sikorski]]. TVP Info. 9 November 2024 [9 January 2025]. (原始内容存档于9 January 2025) (波兰语). 
  40. ^ Nycz, Maciej; Żak, Karol. Oficjalnie: Karol Nawrocki kandydatem PiS-u na prezydenta. 24 November 2024 [14 December 2024]. 
  41. ^ Niemasz, Aleksandra. Znajomości z gangsterem. "Nasze relacje były publiczne". 7 December 2024 [14 December 2024]. 
  42. ^ Sondaż: Kto mógłby zastąpić Karola Nawrockiego jako kandydat PiS na prezydenta?. 7 December 2024 [14 December 2024]. 
  43. ^ PiS tworzy ruch ochrony wyborów. Kluczową rolę mają dla Czarnka. 21 December 2024 [27 February 2025]. 
  44. ^ Czarnek ogłasza ochronę wyborów, jakiej nie było. "W uczciwych wyborach wygra Nawrocki". 25 February 2025 [27 February 2025]. (原始内容存档于26 February 2025). 
  45. ^ PiS będzie pilnować wyborów. Czarnek: Podwijamy rękawy. 24 February 2025 [27 February 2025]. 
  46. ^ Litwin, Piotr; Kostecki, Marcin. Zablokowana subwencja dla PiS. Wyjaśniamy spór wokół decyzji PKW. Demagog. 7 January 2025 [27 April 2025] (波兰语). 
  47. ^ PiS nie otrzyma subwencji? Czarnek: Pozwanie ministra finansów może być koniecznością. Bankier.pl. 3 January 2025 [27 April 2025] (波兰语). 
  48. ^ Domański: nie dam się zastraszyć PiS-owi, czekam na wykładnię PKW. pap.pl (Polish Press Agency). 10 March 2025 [27 April 2025] (波兰语). 
  49. ^ Nowakowska, Karolina. Wybory prezydenckie 2025. Nawrocki: Były to wybory nieuczciwe. 18 May 2025 [21 May 2025]. 
  50. ^ Template:Bulletlist
  51. ^ Nodzyńska, Paulina. Rafał Trzaskowski przed pierwszą turą skręcał w prawo. Aktywiści apelują: czas przypomnieć się lewicowemu elektoratowi. 20 May 2025 [23 May 2025]. 
  52. ^ Osiecki, Grzegorz; Żółciak, Tomasz. 800 plus dla pracujących Ukraińców? Trzaskowski ma pomysł, rząd ma problem. 29 January 2025 [13 February 2025]. 
  53. ^ PiS chce zmian w 800 plus dla Ukraińców. Marszałek Sejmu podjął decyzję. 20 January 2025 [13 February 2025]. 
  54. ^ Karol Nawrocki niszczy komiks, MSN stawia sprawę jasno. "Chcemy stać za człowiekiem". 28 January 2025 [13 February 2025]. 
  55. ^ Nowak, Mateusz. Nawrocki z poparciem NSZZ Solidarność. Podpisano umowę programową [Nawrocki with the support of the NSZZ Solidarność. Programme agreement signed]. 300POLITYKA. 13 February 2025 [12 April 2025]. (原始内容存档于12 April 2025) (波兰语). 
  56. ^ Mężyński, Andrzej. Nawrocki ostro: Wybory to referendum za odrzuceniem Tuska. Demokracja warcząca musi się skończyć. 2 March 2025 [2 March 2025]. 
  57. ^ Grochot, Arkadiusz. Kontrowersyjne słowa Mentzena. Dostał pytanie o córkę swojego brata. 2025-03-27 [2025-05-26]. 
  58. ^ 58.0 58.1 Istel, Michał; Sieczkowska, Gabriela. Braun w szpitalu w Oleśnicy. Co jest interwencją poselską, a co nie. 2025-04-23 [2025-05-24]. 
  59. ^ Prezydent o "barbarzyństwie" w Oleśnicy. Wskazał "osobę odpowiedzialną". 2025-04-26 [2025-05-24]. 
  60. ^ Nodzyńska, Paulina. Prawica gra w kampanii aborcją w Oleśnicy. Lewica interweniuje, a Koalicja milczy. 2025-04-22 [2025-05-24]. (原始内容存档于2025-04-22). 
  61. ^ Osiński, Łukasz. Parlament Europejski uchylił immunitet europosła Grzegorza Brauna. 2025-05-06 [2025-05-24]. 
  62. ^ Żelazińska, Aleksandra. Konwencja wyborcza Nawrockiego w Łodzi. Wierzą w I turę? „Idziemy po zwycięstwo 18 maja”. 26 April 2025 [24 May 2025]. 
  63. ^ Duda nie poprze Nawrockiego. Mastalerek: Nie będzie nikomu pomagał. 3 February 2025 [25 April 2025].